انواع تیروئید
انواع تیروئید شامل اختلالاتی است که باعث تغییرات گستردهای در سلامت و عملکرد بدن می شوند. تیروئید یک غده کوچک به شکل پروانهای است که در جلوی گردن قرار دارد و هورمونهایی ترشح میکند که متابولیسم بدن را تنظیم میکنند.
انواع تیروئید شامل :
۱. کمکاری تیروئید (Hypothyroidism):
به وضعیتی اطلاق میشود که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمونهای تیروئید (T3 و T4) تولید نمیکند. این هورمونها برای تنظیم متابولیسم بدن بسیار ضروری هستند، بنابراین کمبود آنها میتواند بر بسیاری از سیستمهای بدن تاثیر بگذارد.
– علائم: شامل خستگی، افزایش وزن، سرماخوردگی، پوست خشک، یبوست، و افسردگی میشود.
– بیماری هاشیموتو (Hashimoto’s thyroiditis) یکی از شایعترین دلایل کمکاری تیروئید است.
۲. پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism):
وضعیتی است که در آن غده تیروئید بیش از حد هورمونهای تیروئید (T3 و T4) تولید میکند. این هورمونها نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن دارند و افزایش سطح آنها میتواند به علائم و مشکلات متعددی منجر شود.
– علائم: شامل کاهش وزن، تعریق زیاد، عصبانیت، لرزش دستها، ضربان قلب سریع، و مشکلات خواب میشود.
– بیماری گریوز (Graves’ disease) یکی از شایعترین دلایل پرکاری تیروئید است.
۳. تیروئیدیت (Thyroiditis):
اشاره به التهاب غده تیروئید دارد که میتواند منجر به تغییر در سطح هورمونهای تیروئید و ایجاد علائم مختلف شود. این التهاب ممکن است به طور موقت یا دائمی باشد و به دلایل مختلفی ایجاد شود.
– میتواند به علت عفونتهای ویروسی، باکتریایی، یا خودایمنی باشد.
انواع تیروئیدیت:
- تیروئیدیت هاشیموتو (Hashimoto’s Thyroiditis):
- شایعترین نوع تیروئیدیت است و یک بیماری خودایمنی محسوب میشود.
- سیستم ایمنی به اشتباه به غده تیروئید حمله میکند و آن را تخریب میکند.
- منجر به کمکاری تیروئید میشود.
- علائم شامل خستگی، افزایش وزن، یبوست، و افسردگی است.
- تیروئیدیت تحتحاد (Subacute Thyroiditis):
- معمولاً به دنبال عفونت ویروسی رخ میدهد.
- باعث درد در ناحیه گردن، تب و علائم شبیه به آنفولانزا میشود.
- ممکن است به طور موقت پرکاری تیروئید ایجاد کند که به دنبال آن کمکاری تیروئید موقت رخ میدهد.
- معمولاً خود به خود بهبود مییابد.
- تیروئیدیت پس از زایمان (Postpartum Thyroiditis):
- در زنان بعد از زایمان رخ میدهد.
- میتواند شامل دورههای پرکاری و کمکاری تیروئید باشد.
- علائم ممکن است شامل خستگی، اضطراب، و تغییرات وزنی باشد.
- تیروئیدیت بدون درد (Silent Thyroiditis):
- نوعی تیروئیدیت که بدون درد است و مشابه تیروئیدیت پس از زایمان است.
- ممکن است شامل دورههای پرکاری و کمکاری تیروئید باشد.
- معمولاً خود به خود بهبود مییابد.
- تیروئیدیت حاد (Acute Thyroiditis):
- نوع نادر و شدید تیروئیدیت که به علت عفونت باکتریایی ایجاد میشود.
۴. ندولهای تیروئید (Thyroid Nodules):
تودههای کوچکی هستند که در داخل غده تیروئید تشکیل میشوند. این ندولها میتوانند جامد یا پر از مایع باشند و ممکن است به صورت منفرد یا متعدد وجود داشته باشند. اکثر ندولهای تیروئید خوشخیم (غیرسرطانی) هستند، اما برخی ممکن است سرطانی باشند.
۵. گواتر (Goiter):
به بزرگی غیرطبیعی غده تیروئید اطلاق میشود. تیروئید غدهای به شکل پروانه است که در جلوی گردن قرار دارد و هورمونهای تیروکسین (T4) و ترییودوتیرونین (T3) را تولید میکند. این هورمونها نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن دارند.
– ممکن است به علت کمبود ید، اختلالات خودایمنی یا ندولهای تیروئید ایجاد شود.
انواع گواتر:
- گواتر ساده یا منتشر (Simple or Diffuse Goiter):
- تیروئید به طور یکنواخت بزرگ میشود.
- ممکن است به دلیل کمبود ید یا عوامل دیگر رخ دهد.
- گواتر ندولی (Nodular Goiter):
- تیروئید دارای ندولهای متعدد است.
- میتواند به دو نوع گواتر مولتیندولار (Multinodular Goiter) و گواتر تکندولی (Solitary Nodular Goiter) تقسیم شود.
- گواتر سمی (Toxic Goiter):
- تیروئید بزرگ شده هورمونهای تیروئید را بیش از حد تولید میکند.
- میتواند به صورت گواتر مولتیندولار سمی (Toxic Multinodular Goiter) یا بیماری گریوز (Graves’ Disease) باشد.
- گواتر غیرسمی (Nontoxic Goiter):
- تیروئید بزرگ شده ولی هورمونهای تیروئید را بیش از حد تولید نمیکند.
- شایعترین علت آن کمبود ید است.
۶. سرطان تیروئید (Thyroid Cancer):
نوعی سرطان است که در غده تیروئید رخ میدهد. این نوع سرطان معمولاً به کندی رشد میکند و در بسیاری از موارد قابل درمان است. سرطان تیروئید انواع مختلفی دارد و هر کدام با توجه به نوع سلولهایی که درگیر میشوند، ویژگیها و روشهای درمانی متفاوتی دارند.
– یک نوع نادر از سرطان که در سلولهای تیروئید شروع میشود.
انواع سرطان تیروئید:
- سرطان پاپیلاری تیروئید (Papillary Thyroid Cancer):
- شایعترین نوع سرطان تیروئید است.
- رشد آهستهای دارد و اغلب به غدد لنفاوی گردن گسترش مییابد.
- درمان آن معمولاً موفقیتآمیز است و پیشآگهی خوبی دارد.
- سرطان فولیکولار تیروئید (Follicular Thyroid Cancer):
- دومین نوع شایع سرطان تیروئید است.
- معمولاً به غدد لنفاوی گسترش نمییابد، اما میتواند به ریهها و استخوانها گسترش یابد.
- پیشآگهی خوبی دارد، اما بستگی به میزان گسترش سرطان دارد.
- سرطان مدولاری تیروئید (Medullary Thyroid Cancer):
- از سلولهای C تیروئید که هورمون کلسیتونین تولید میکنند، منشاء میگیرد.
- میتواند ارثی باشد و با سایر بیماریهای ژنتیکی همراه باشد.
- معمولاً نیاز به درمانهای بیشتری دارد.
- سرطان آناپلاستیک تیروئید (Anaplastic Thyroid Cancer):
- نادرترین و تهاجمیترین نوع سرطان تیروئید است.
- به سرعت رشد میکند و به بافتها و اندامهای مجاور گسترش مییابد.
- درمان آن دشوار است و پیشآگهی ضعیفی دارد.
– تشخیص زودرس و درمان موثر میتواند نتایج بهتری داشته باشد.
هر یک از این اختلالات میتواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی فرد داشته باشد، بنابراین مهم است که با مشاهده هرگونه علائم مشکوک به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان مناسب میتواند کمک کند تا این شرایط به خوبی مدیریت شوند.
سلامت باشید.
خواند