صدفک یا پسوریازیس

صدفک یا پسوریازیس

صدفک یا پسوریازیس (Psoriasis) یک بیماری پوستی مزمن و خودایمنی است که باعث تسریع چرخه‌ی زندگی سلول‌های پوستی می‌شود. در این بیماری، سلول‌ها به سرعت روی سطح پوست تجمع می‌کنند و باعث تشکیل لکه‌های ضخیم و پوسته‌دار می‌شوند. این لکه‌ها اغلب قرمز و همراه با پوسته‌های نقره‌ای رنگ هستند و می‌توانند باعث خارش و درد شوند.

علائم پسوریازیس:

۱. لکه‌های قرمز و پوسته‌دار:

این لکه‌ها معمولاً روی پوست سر، آرنج‌ها، زانوها و پایین کمر ظاهر می‌شوند.

۲. خشکی و ترک‌های پوستی:

پوست ممکن است خشک، ترک‌خورده و حتی گاهی خونریزی کند.

۳. خارش و سوزش:

این علائم می‌توانند بسیار ناراحت‌کننده باشند.

۴. ناخن‌های غیرعادی:

پسوریازیس ممکن است ناخن‌ها را ضخیم، شیاردار یا آسیب‌دیده کند.

۵. درد مفاصل:

در برخی موارد، پسوریازیس می‌تواند باعث التهاب و درد مفاصل شود که به آن پسوریازیس آرتریت می‌گویند.

عوامل موثر در بروز و تشدید پسوریازیس:

۱. عوامل ژنتیکی:

سابقه خانوادگی پسوریازیس می‌تواند خطر بروز این بیماری را افزایش دهد.

۲. عوامل محیطی:

عوامل محیطی مانند استرس، سرما، آسیب‌های پوستی و برخی عفونت‌ها می‌توانند باعث تشدید علائم شوند.

۳. سیستم ایمنی:

پسوریازیس به دلیل اختلالات سیستم ایمنی رخ می‌دهد. در این بیماری، سیستم ایمنی به سلول‌های سالم پوست حمله می‌کند.

۴. مصرف الکل و سیگار:

این عوامل می‌توانند شدت علائم را افزایش دهند.

۵. برخی داروها:

برخی داروها مانند لیتیوم و داروهای ضد مالاریا می‌توانند باعث تشدید علائم پسوریازیس شوند.

درمان پسوریازیس:

درمان پسوریازیس به شدت و نوع بیماری بستگی دارد و شامل روش‌های مختلفی می‌شود:

۱. داروهای موضعی:

کرم‌ها و پمادهای حاوی کورتیکواستروئید، ویتامین D آنالوگ‌ها و رتینوئیدها.

۲. فتوتراپی:

استفاده از نور ماوراء بنفش برای کاهش علائم.

۳. داروهای سیستمیک:

داروهایی که به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف می‌شوند و بر کل بدن تأثیر می‌گذارند مانند متوترکسات، سیکلوسپورین و داروهای بیولوژیک.

۴. تغییرات سبک زندگی:

کاهش استرس، ترک سیگار، مصرف غذای سالم و مراقبت از پوست می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.

مشاوره با پزشک متخصص پوست برای تشخیص دقیق و تعیین بهترین روش درمانی بسیار مهم است.

تشخیص پسوریازیس

مراحل تشخیص پسوریازیس

• شرح حال بیمار:

– پزشک از بیمار درباره علائم، تاریخچه خانوادگی بیماری‌های پوستی و عوامل محرک (مانند استرس، عفونت‌ها، داروها) سوال می‌پرسد.

• معاینه فیزیکی:

– پزشک لکه‌های پوستی را بررسی می‌کند تا ویژگی‌های مشخصه پسوریازیس مانند قرمزی، ضخامت، پوسته‌ریزی و محل‌های درگیر را مشاهده کند.

ناخن‌ها نیز برای بررسی علائمی مانند فرورفتگی‌ها، تغییر رنگ و ضخیم شدن معاینه می‌شوند.

• بیوپسی پوست:

– در برخی موارد، پزشک ممکن است نمونه کوچکی از پوست را برای بررسی میکروسکوپی بردارد. این روش می‌تواند به تایید تشخیص و تمایز پسوریازیس از

سایر بیماری‌های پوستی مانند اگزما کمک کند. در بیوپسی پسوریازیس، مشخصه‌هایی مانند ضخیم شدن اپیدرم، افزایش تعداد سلول‌های لایه بازال و نفوذ

سلول‌های التهابی مشاهده می‌شود.

تشخیص‌های افتراقی

برخی بیماری‌های پوستی دارای علائمی مشابه پسوریازیس هستند و پزشک باید این بیماری‌ها را نیز در نظر بگیرد:

۱. اگزما (درماتیت آتوپیک):

علائمی مشابه مانند قرمزی و خارش، اما معمولاً پوسته‌ها نرم‌تر هستند.

۲. لیکن پلان:

بیماری التهابی با ضایعات بنفش و خارش‌دار.

۳. قارچ‌های پوستی (تینیا):

ضایعات پوسته‌دار که با عفونت قارچی ایجاد می‌شوند.

۴. درماتیت سبورئیک:

علائمی مشابه پسوریازیس سر اما با پوسته‌های چرب‌تر و زرد رنگ.

آزمایش‌های تکمیلی

در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش‌های بیشتری را برای بررسی و مدیریت بیماری انجام دهد:

۱. آزمایش خون:

برای بررسی وجود عفونت‌ها، التهابات و عملکرد کبد و کلیه.

۲. آزمایش استرپتوکوک:

اگر پزشک مشکوک به عفونت استرپتوکوکی به عنوان عامل تشدید کننده باشد، ممکن است آزمایش‌های گلو را انجام دهد.

مدیریت و درمان

پس از تشخیص، پزشک برنامه درمانی مناسب را ارائه می‌دهد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

۱. داروهای موضعی:

مانند کورتیکواستروئیدها، آنالوگ‌های ویتامین D و مرطوب‌کننده‌ها.

۲. فتوتراپی:

استفاده از نور UVB برای کاهش علائم.

۳. داروهای سیستمیک:

مانند متوترکسات، سیکلوسپورین و داروهای بیولوژیک.

۴. تغییرات سبک زندگی:

شامل مدیریت استرس، تغذیه سالم و مراقبت از پوست

پسوریازیس می‌تواند در مکان‌های مختلفی از بدن ظاهر شود. نوع و شدت بیماری ممکن است مکان‌های خاصی را بیشتر درگیر کند. در ادامه به توضیح

مکان‌های شایع پسوریازیس و ویژگی‌های هر یک می‌پردازیم:

مکان‌های شایع پسوریازیس

۱. پوست سر:

– ویژگی‌ها:

لکه‌های قرمز و پوسته‌دار که ممکن است با پوسته‌های نقره‌ای یا سفید پوشیده شوند. این ضایعات می‌توانند باعث خارش و حتی ریزش مو شوند.

– تأثیر:

ممکن است به خط مو و پشت گردن گسترش یابند.

۲. آرنج‌ها و زانوها:

– ویژگی‌ها:

این مناطق اغلب با پلاک‌های ضخیم، قرمز و پوسته‌دار پوشیده می‌شوند.

– تأثیر:

به دلیل تماس مکرر و فشار، این نواحی مستعد ایجاد پلاک‌های پسوریازیس هستند.

۳. پشت و پایین کمر:

– ویژگی‌ها:

لکه‌های قرمز و پوسته‌دار ممکن است در این مناطق ظاهر شوند.

– تأثیر:

این نواحی به دلیل اصطکاک و فشار مداوم می‌توانند تحت تأثیر قرار گیرند.

۴. صورت:

– ویژگی‌ها:

پسوریازیس در صورت معمولاً نادر است اما می‌تواند روی پیشانی، ابروها و نواحی اطراف گوش‌ها ظاهر شود.

– تأثیر:

این ضایعات ممکن است ناخوشایند و ناراحت‌کننده باشند.

۵. دست‌ها و پاها:

– ویژگی‌ها:

پسوریازیس می‌تواند کف دست‌ها و پاها را درگیر کند و باعث ترک‌خوردگی و پوسته‌ریزی شود.

– تأثیر:

ممکن است فعالیت‌های روزمره را تحت تأثیر قرار دهد.

۶. ناخن‌ها:

– ویژگی‌ها:

ناخن‌های پسوریازیس‌دار ممکن است دچار تغییر رنگ، فرو رفتگی، ضخیم شدن و حتی جدا شدن از بستر ناخن شوند.

– تأثیر:

این ضایعات می‌توانند دردناک و ناخوشایند باشند.

۷. چین‌های پوستی (پسوریازیس معکوس):

– ویژگی‌ها:

لکه‌های قرمز و ملتهب در چین‌های پوستی مانند زیر بغل، زیر سینه‌ها و کشاله ران.

– تأثیر:

این ضایعات معمولاً صاف‌تر و بدون پوسته هستند و می‌توانند به دلیل رطوبت و اصطکاک تحریک شوند.

۸. اندام تناسلی و نواحی اطراف:

– ویژگی‌ها:

لکه‌های قرمز و ملتهب می‌توانند در نواحی تناسلی و باسن ظاهر شوند.

– تأثیر:

این ضایعات می‌توانند باعث ناراحتی و خجالت شوند.

تأثیرات مکانی پسوریازیس

۱. فعالیت‌های روزانه:

پسوریازیس روی دست‌ها و پاها می‌تواند فعالیت‌های روزمره مانند نوشتن، راه رفتن و کار کردن را تحت تأثیر قرار دهد.

۲. اعتماد به نفس:

پسوریازیس در نواحی قابل مشاهده مانند صورت و دست‌ها می‌تواند بر اعتماد به نفس و تعاملات اجتماعی تأثیر منفی بگذارد.

۳. کیفیت زندگی:

پسوریازیس در نواحی حساس مانند پوست سر و نواحی تناسلی می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

سلامت باشید.

 

خواندن این مطلب شاید برای شما مفید باشد.