بسته به شدت عفونت و ناحیه تحت تأثیر، می‌تواند متفاوت باشد. در اینجا علائم اصلی برفک دهانی را شرح می‌دهم:

۱. لکه‌های سفید یا زرد در دهان:

• برجسته‌ترین علامت برفک، وجود لکه‌های سفید یا زرد در دهان است که ممکن است روی زبان، داخل گونه‌ها، لثه‌ها، لوزه‌ها یا سقف دهان ظاهر شوند. این لکه‌ها ممکن است شبیه به پنیر یا خمیر نان به نظر برسند.

۲. قرمزی و التهاب:

• نواحی اطراف لکه‌ها ممکن است قرمز، ملتهب و گاهی دردناک باشند. این التهاب می‌تواند به ویژه هنگام خوردن غذا یا نوشیدن مایعات بدتر شود.

۳. احساس سوزش یا درد:

• افراد مبتلا به برفک دهانی ممکن است احساس سوزش یا درد در دهان داشته باشند. این ناراحتی می‌تواند در هنگام بلعیدن غذا یا نوشیدنی تشدید شود.

۴. ترک خوردن پوست در گوشه‌های دهان:

• برفک دهانی ممکن است باعث ترک خوردن و قرمزی در گوشه‌های دهان شود که به آن “کئلیتیس زاویه‌ای” (Angular Cheilitis) می‌گویند.

۵. احساس طعم نامطبوع یا از دست دادن حس چشایی:

• برخی افراد ممکن است تغییراتی در حس چشایی تجربه کنند یا احساس کنند که طعم دهانشان تلخ یا فلزی شده است.

۶. خشکی دهان:

• ممکن است احساس خشکی دهان یا کاهش تولید بزاق نیز وجود داشته باشد.

۷. بلع دشوار:

• در موارد شدیدتر، عفونت می‌تواند به گلو و مری گسترش یابد و باعث درد و دشواری در بلع شود (این حالت به عنوان ازوفاژیت کاندیدیایی شناخته می‌شود).

۸. احساس عمومی ناخوشی:

• در موارد شدید، به‌ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، ممکن است علائم عمومی‌تری مانند تب یا احساس ناخوشی ظاهر شود.

علائم در نوزادان:

• نوزادانی که به برفک دهانی مبتلا می‌شوند ممکن است دچار بی‌قراری، مشکل در تغذیه یا گریه هنگام شیر خوردن شوند.

عوامل خطر:

عوامل خطر ابتلا به برفک (کاندیدیاز دهانی) شامل شرایط و عواملی هستند که می‌توانند تعادل طبیعی میکروارگانیسم‌های دهان را مختل کرده و زمینه را برای رشد بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکانس فراهم کنند. برخی از این عوامل خطر عبارتند از:

۱. سیستم ایمنی ضعیف:

• افراد با سیستم ایمنی ضعیف‌تر، مانند بیماران HIV، افراد مبتلا به سرطان، دریافت‌کنندگان پیوند عضو، و افرادی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به برفک قرار دارند.

۲. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها:

• مصرف طولانی‌مدت یا مکرر آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند باکتری‌های مفید دهان را کاهش داده و به قارچ کاندیدا اجازه رشد و تکثیر بیشتر دهد.

۳. دیابت:

• افراد مبتلا به دیابت، به‌ویژه اگر کنترل قند خون آن‌ها ضعیف باشد، بیشتر در معرض برفک دهانی هستند. سطح بالای قند در بزاق محیط مناسبی برای رشد قارچ فراهم می‌کند.

۴. استفاده از پروتزهای دندانی:

• استفاده از دندان‌های مصنوعی (پروتزها)، به‌ویژه اگر به درستی تمیز نشوند یا به‌طور مناسب در دهان قرار نگیرند، می‌تواند محیط مناسبی برای رشد قارچ‌ها ایجاد کند.

۵. خشکی دهان:

• کاهش بزاق یا خشکی دهان (زروستومیا) می‌تواند خطر ابتلا به برفک را افزایش دهد. بزاق نقش مهمی در کنترل قارچ‌ها در دهان دارد.

۶. تغییرات هورمونی:

• تغییرات هورمونی در دوران بارداری، یائسگی، یا به علت مصرف قرص‌های ضد بارداری می‌تواند خطر برفک را افزایش دهد.

۷. استفاده از داروهای استروئیدی:

• استفاده از داروهای استروئیدی، به‌ویژه استنشاقی (مانند اسپری‌های آسم) بدون شستشوی دهان پس از استفاده، می‌تواند به رشد قارچ در دهان کمک کند.

۸. نوزادان و سالمندان:

• نوزادان، به‌ویژه نوزادان نارس، و سالمندان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر، بیشتر در معرض برفک دهانی هستند.

۹. رژیم غذایی نامناسب:

• رژیم غذایی با قند و کربوهیدرات بالا می‌تواند رشد کاندیدا را تحریک کند. مصرف زیاد الکل نیز می‌تواند خطر برفک را افزایش دهد.

۱۰. بیماری‌های مزمن:

• بیماری‌های مزمن مانند کم‌خونی، کمبود ویتامین B12، و بیماری‌های خودایمنی می‌توانند خطر ابتلا به برفک را افزایش دهند.

۱۱. استفاده از دخانیات:

• سیگار کشیدن می‌تواند تعادل باکتری‌های دهان را بر هم بزند و خطر عفونت‌های قارچی را افزایش دهد.

پیشگیری و مراقبت:

برای کاهش خطر ابتلا به برفک، می‌توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

• حفظ بهداشت دهان و دندان.
• محدود کردن مصرف قند و الکل.
• شستشوی دهان پس از استفاده از اسپری‌های استروئیدی.
• مدیریت صحیح دیابت.
• اجتناب از مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها.
• مراجعه منظم به دندان‌پزشک، به‌ویژه اگر از دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنید.

آگاهی از این عوامل خطر و کنترل آن‌ها می‌تواند به پیشگیری از برفک کمک کند.

۲. کاندیدیاز (Candidiasis)

 عفونتی است که توسط قارچ‌های جنس کاندیدا، به ویژه کاندیدا آلبیکانس ایجاد می‌شود. این عفونت می‌تواند نواحی مختلف بدن را درگیر کند و بسته به محل عفونت، انواع مختلفی از کاندیدیاز وجود دارد. در ادامه، انواع اصلی کاندیدیاز را معرفی می‌کنم:

۱. دهانی (برفک دهانی)

• محل: دهان و گلو
• علائم: لکه‌های سفید یا زرد روی زبان، داخل گونه‌ها، لثه‌ها، لوزه‌ها یا سقف دهان؛ قرمزی و التهاب؛ احساس سوزش یا درد؛ ترک خوردن پوست در گوشه‌های دهان.
• گروه‌های در معرض خطر: نوزادان، سالمندان، افراد با سیستم ایمنی ضعیف، کسانی که از داروهای استروئیدی یا آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند.

۲. واژینال (عفونت قارچی واژن)

• محل: ناحیه تناسلی زنان
• علائم: خارش شدید، سوزش، تورم، ترشحات غلیظ و سفید (مانند پنیر)، درد هنگام ادرار یا رابطه جنسی.
• گروه‌های در معرض خطر: زنان باردار، افراد با دیابت کنترل نشده، زنان مصرف‌کننده قرص‌های ضد بارداری یا آنتی‌بیوتیک‌ها، زنان با سیستم ایمنی ضعیف.

۳. پوستی (درماتیت کاندیدیایی)

• محل: پوست، به‌ویژه در نواحی مرطوب و گرم مثل زیر بغل، کشاله ران، بین انگشتان، زیر سینه‌ها.
• علائم: قرمزی، خارش، راش‌های پوستی، گاهی اوقات همراه با جوش‌های کوچک و ترک‌خوردگی پوست.
• گروه‌های در معرض خطر: افراد چاق، کسانی که لباس‌های تنگ یا پلاستیکی می‌پوشند، افراد با دیابت یا سیستم ایمنی ضعیف.

۴. ناخن (اونیکومیکوزیس کاندیدیایی)

• محل: ناخن‌های دست و پا
• علائم: ضخیم شدن، تغییر رنگ (زرد یا سفید)، شکنندگی و ترک‌خوردگی ناخن‌ها.
• گروه‌های در معرض خطر: افرادی که دست‌هایشان زیاد در معرض رطوبت است، کسانی که ناخن‌های مصنوعی استفاده می‌کنند، افراد با سیستم ایمنی ضعیف.

۵. سیستمیک (تهاجمی)

• محل: جریان خون و ارگان‌های داخلی
• علائم: تب، لرز، شوک، آسیب به ارگان‌های داخلی مثل کبد، قلب، کلیه‌ها و مغز.
• گروه‌های در معرض خطر: بیماران بستری در بیمارستان، افرادی با سیستم ایمنی بسیار ضعیف (مانند بیماران سرطانی، HIV مثبت، یا دریافت‌کنندگان پیوند عضو)، افرادی که کاتترهای وریدی دارند.
• نکته: این نوع از کاندیدیاز بسیار خطرناک و تهدیدکننده زندگی است و نیاز به درمان فوری دارد.

۶. مری (ازوفاژیت کاندیدیایی)

• محل: مری (لوله‌ای که گلو را به معده متصل می‌کند)
• علائم: درد یا دشواری در بلع، درد قفسه سینه، احساس گیر کردن غذا در گلو یا پشت جناغ.
• گروه‌های در معرض خطر: افراد با سیستم ایمنی ضعیف، بیماران HIV مثبت، افراد تحت درمان سرطان.

۷. روده‌ای

• محل: دستگاه گوارش
• علائم: نفخ، درد شکم، اسهال، تغییرات در عادات روده‌ای، خستگی.
• گروه‌های در معرض خطر: افراد با مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک‌ها، افراد با سیستم ایمنی ضعیف.

۸. کاندیدیاز در نوزادان (درماتیت نوزادی)

• محل: ناحیه پوشک
• علائم: قرمزی، التهاب، خارش، جوش‌های قرمز کوچک در ناحیه پوشک.
• گروه‌های در معرض خطر: نوزادان، به‌ویژه آن‌هایی که پوشکشان دیر به دیر تعویض می‌شود.

عوامل مشترک خطر: