درمان ادر رفتگی مفاصل بستگی به شدت آسیب، نوع مفصل دررفته و وضعیت کلی بیمار دارد. این درمان‌ها معمولاً شامل روش‌های فوری برای جااندازی مفصل و سپس مراحل بهبودی و بازتوانی است. به طور کلی، درمان شامل مراحل زیر است:

۱. درمان فوری (کمک‌های اولیه)

• استراحت مفصل: پس از دررفتگی، حرکت دادن مفصل نباید انجام شود. استراحت دادن مفصل و ثابت نگه داشتن آن اهمیت دارد.
• یخ‌گذاری: برای کاهش تورم و درد، باید یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه دررفته قرار داد.
• بالا نگه داشتن عضو آسیب‌دیده: اگر ممکن باشد، بهتر است ناحیه آسیب‌دیده بالاتر از سطح قلب قرار گیرد تا تورم کاهش یابد.
• استفاده از اسپلینت یا باند: ممکن است برای ثابت نگه داشتن مفصل از اسپلینت یا باند استفاده شود تا از حرکت بیشتر جلوگیری شود.
• داروهای مسکن: می‌توان از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب استفاده کرد.

۲. جااندازی مفصل (Reduction)

جااندازی یا احیای مفصل به فرآیندی گفته می‌شود که پزشک استخوان دررفته را به موقعیت طبیعی خود باز می‌گرداند. دو نوع جااندازی وجود دارد:

• جااندازی بسته (Closed Reduction): در این روش، پزشک بدون نیاز به جراحی و با استفاده از دست‌های خود مفصل را به حالت طبیعی بازمی‌گرداند. این روش اغلب در شرایطی استفاده می‌شود که آسیب نسبتاً ساده باشد.
• جااندازی باز (Open Reduction): در موارد پیچیده‌تر که مفصل به صورت معمول باز نمی‌گردد یا بافت‌های اطراف آسیب دیده‌اند، ممکن است نیاز به جراحی باشد تا استخوان‌ها به محل اصلی خود بازگردانده شوند.

۳. بی‌حرکت‌سازی مفصل

پس از جااندازی موفقیت‌آمیز، پزشک معمولاً مفصل را برای مدتی بی‌حرکت می‌کند تا بهبود یابد:

• استفاده از اسپلینت یا آتل: برای بی‌حرکت نگه داشتن مفصل در دوران بهبودی، معمولاً از اسپلینت، گچ یا آتل استفاده می‌شود.
• مدت زمان بی‌حرکت‌سازی: مدت زمان بستگی به نوع مفصل و شدت دررفتگی دارد، معمولاً بین ۲ تا ۶ هفته متغیر است.

۴. دارودرمانی

• داروهای ضد درد و التهاب: پزشک ممکن است داروهای مسکن قوی‌تری مانند استامینوفن یا داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی تجویز کند.
• داروهای شل‌کننده عضلات: در برخی موارد برای کاهش تنش و اسپاسم عضلات اطراف مفصل از این داروها استفاده می‌شود.

۵. فیزیوتراپی و توانبخشی

پس از اتمام دوره بی‌حرکت‌سازی، بازتوانی مفصل برای بازگشت به عملکرد طبیعی بسیار مهم است. فیزیوتراپی شامل:

• تمرینات تقویتی و کششی: برای بازگرداندن قدرت و انعطاف‌پذیری به عضلات و لیگامان‌های اطراف مفصل.
• تمرینات افزایش دامنه حرکتی: به تدریج دامنه حرکتی مفصل بهبود می‌یابد و از خشکی آن جلوگیری می‌شود.
• مدیریت درد و التهاب: استفاده از روش‌هایی مانند درمان با گرما یا سرما، اولتراسوند، یا تحریک الکتریکی برای کاهش درد و التهاب.

۶. جراحی (در موارد شدید)

در برخی موارد، به خصوص اگر دررفتگی به بافت‌های نرم اطراف مفصل (مانند رباط‌ها، تاندون‌ها، یا عروق خونی) آسیب رسانده باشد، یا در صورت دررفتگی‌های مکرر، نیاز به جراحی است. این شامل:

• ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده: مانند بازسازی رباط‌های پاره شده یا ترمیم تاندون‌های آسیب‌دیده.
• جااندازی باز: اگر جااندازی بسته موفقیت‌آمیز نباشد، جراحی لازم است.
• جراحی‌های بازسازی مفصل: در مواردی که مفصل به صورت مزمن دررفتگی می‌کند یا آسیب‌های ساختاری جدی دارد.

۷. پیشگیری از دررفتگی مجدد

پس از درمان، مهم است که به اقدامات پیشگیرانه توجه شود تا از دررفتگی مجدد جلوگیری شود:

• تقویت عضلات اطراف مفصل: با استفاده از تمرینات منظم برای تقویت عضلات و لیگامان‌های اطراف مفصل.
• استفاده از وسایل حمایتی: مانند بند شانه یا زانوبند در هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی.
• اجتناب از فعالیت‌های شدید: تا زمانی که مفصل کاملاً بهبود یابد، باید از فعالیت‌هایی که خطر دررفتگی مجدد دارند، اجتناب کرد.

۸. بازگشت به فعالیت‌های روزمره و ورزشی

بعد از اتمام مراحل درمان و بازتوانی، فرد باید به آرامی به فعالیت‌های روزمره بازگردد و از فعالیت‌های شدید فیزیکی تا بهبود کامل پرهیز کند. پزشک یا فیزیوتراپیست می‌تواند زمان مناسب برای بازگشت به فعالیت‌ها را تعیین کند.

نتیجه‌گیری:

درمان دررفتگی مفصل شامل جااندازی سریع و صحیح، بی‌حرکت‌سازی مفصل و فیزیوتراپی برای بازگرداندن عملکرد مفصل است. در موارد شدید، جراحی ممکن است نیاز باشد. درمان به موقع و مناسب می‌تواند از بروز عوارض جدی مانند آسیب به اعصاب، عروق و بافت‌های اطراف جلوگیری کند.

سلامت باشید.