درمانگاه شبانه‌روزي عمومی و تخصصي فاضل با هدف ارتقاي سلامت مردم منطقه شمال شهر اصفهان در سال 1395 به صورت خیریه فعاليت خود را آغاز نموده است.
دیابت ، شیرین اما تلخ
دیابت یک بیماری مزمن ،هنگامی که سطح قند خون در یک برههٔ طولانی بالا می رود یا به‌طور کافی کنترل نمی‌شود، اتفاق می‌افتد. این افزایش قند در دراز مدت ، سبب تخریب رگ‌های بسیار ریز در بدن می‌شود.
جلوگیری از بروز دیابت به صورت مستقیم ممکن نیست ولی ایجاد سبک زندگی سالم، حفظ وزن مناسب، مصرف غذاهای سالم و فعالیت بدنی می‌تواند به کنترل عوامل خطر و کاهش احتمال ابتلا به دیابت کمک کند. انسولین یک هورمون است که بدن را در استفاده از گلوکز برای تولید انرژی یاری می‌رساند. در نبود انسولین، گلوکز در خون تجمع یافته و باعث بروز مشکلاتی می‌شود.
انواع دیابت:
۱. دیابت نوع ۱:
در این نوع دیابت، سیستم ایمنی بدن به اشتباه سلول‌های بتا در لوزالمعده را تخریب کرده و بدون آنها امکان تولید انسولین را از دست می‌دهد. این باعث افزایش میزان گلوکز در خون می‌شود و نیاز به تزریق انسولین جهت کنترل قند خون پیدا می‌کند. دیابت شکری یا نوع ۱ ازمهمترین ویژگی این نوع دیابت کمبود یا عدم وجود انسولین است.
توضیحات بیشتر:
- آغاز ناگهانی:
دیابت نوع ۱ معمولاً در سنین کودکی و نوجوانی آغاز می‌شود. علایم آن ناگهانی و شدید هستند.
۲.تخریب سلول‌های بتا:
در این نوع دیابت، سیستم ایمنی بدن به طور نادرست سلول‌های بتا در لنفاویها را تخریب می‌کند. این سلول‌ها در جزیره‌های لنگهٔ لنسه از لنگه‌های لانگرهانز پانکراس قرار دارند و انسولین تولید می‌کنند.
۳. کمبود انسولین:
به دلیل تخریب سلول‌های بتا، بدن نمی‌تواند انسولین به میزان کافی تولید کند، این باعث افزایش قند خون می‌شود.
۴. نیاز به انسولین خارجی:
افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ نیاز به تزریق انسولین دارند تا قند خونشان را کنترل کنند، زیرا بدن آنها از انسولین خود محروم است.
۵.علائم و نشانه‌ها:
علائم اصلی شامل عطسه، خستگی، افزایش تشنگی و ادرار زیادی هستند، نیاز به تشخیص و درمان سریع اهمیت دارد.
درمان دیابت نوع ۱:
شامل مدیریت قند خون، تزریق انسولین، رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی است. افراد مبتلا به این نوع دیابت باید به صورت دقیق توصیهای پزشک خود را دنبال کنند تا از عوارض جدی جلوگیری شود.
۲. دیابت نوع ۲:
در این نوع دیابت، بدن به انسولین که تولید می شود از طرف پانکراس به درستی واکنش نشان می‌دهد اما نه به‌طور کافی یا به درستی از آن استفاده نمی‌کند. بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ نیاز به تغییر در رژیم غذایی، ورزش منظم و در برخی موارد داروهای خوراکی دارند.
توضیحات بیشتر:
۱. علل اصلی:
دیابت نوع ۲ اغلب با ژنتیک و عوامل سبک زندگی مرتبط است. چاقی، نقص فعالیت بدنی، سن بالا، وراثت ژنتیک، فشار خون بالا، و کلسترول بالا از میان عوامل خطر مهم هستند.
۲. مقاومت به انسولین:
در دیابت نوع ۲، انسولین تولید می‌شود اما بدن به درستی به آن واکنش نشان نمی‌دهد، یا ممکن است انسولین به مقدار کافی تولید نشود. این وضعیت به نام مقاومت به انسولین معروف است.
۳. علائم پنهان:
بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ علائم و نشانه‌های خاصی ندارند. این موجب می‌شود که بسیاری از افراد این نوع دیابت را به مدت طولانی نشناخته و بدون درمان بمانند.
۴. تغییرات در سبک زندگی:
مدیریت دیابت نوع ۲ اغلب شامل تغییرات در سبک زندگی می‌شود، افزایش فعالیت بدنی، کنترل وزن، رژیم غذایی سالم و در برخی موارد داروهای خاص می‌توانند کمک به کنترل قند خون کنند.
۵. داروهای خوراکی یا تزریقی:
در مواردی که تغییرات در سبک زندگی به تنهایی کافی نیستند، داروهای خوراکی یا تزریقی ممکن است توسط پزشک تجویز شوند تا به کنترل دیابت کمک کنند. توصیه می‌شود که افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ با پزشک خود مشورت کرده و برنامه‌های مناسب مدیریت قند را ایجاد کنند. اهمیت نگهداری سبک زندگی سالم و ارتباط مستمر با تیم درمانی نقش بسزایی در کنترل این نوع دیابت دارد.
۳. دیابت بارداری:
دیابت بارداری یک وضعیت است که در آن زنان باردار با افزایش قند خون مواجه می‌شوند. این وضعیت ممکن است برای زنانی که قبل از بارداری قند نداشته‌اند، به وجود بیاید. دیابت بارداری معمولاً در دوران دوم بارداری رخ می‌دهد و در اکثر موارد پس از زایمان به طور خودکار محدود می‌شود، اما ممکن است برای زنان و نوزادان با مشکلات سلامتی مرتبط باشد.
توضیحات بیشتر:
۱. علائم:
بسیاری از زنان ممکن است علائم خاصی نداشته باشند. در برخی موارد، افزایش تشنگی، ادرار زیادی، خستگی و یا سردرد ممکن است احساس شود.
۲. عوامل خطر:
عوامل خطر شامل چاقی، سن بالا، تاریخچه دیابت در خانواده، تاریخچه دیابت بارداری در بارداری‌های گذشته، و تشخیص دیابت بارداری در بارداری‌های گذشته می‌شوند.
۳. تأثیر بر نوزاد:
دیابت بارداری می‌تواند بر نوزاد تأثیر داشته باشد. افزایش قند خون ممکن است منجر به افزایش وزن نوزاد، افزایش خطر افتراق شانه‌ای (shoulder dystocia) در زمان زایمان، و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوزادی که پس از زایمان برای نوزاد ایجاد می‌شودمنجر شود.
۴. مدیریت:
معمولاً ابتدا تغییرات در رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی توصیه می‌شود. در مواردی که این تدابیر کافی نباشد، ممکن است به تزریق انسولین نیاز باشد.
۵. پیگیری پس از زایمان:
بعد از زایمان، بسیاری از زنان که دیابت بارداری داشته‌اند، به وضعیت عادی خود بازمی‌گردند. با این حال، این زنان باید در آینده نظارت دقیقتری بر سلامت خود داشته باشند و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ نیز ممکن است افزایش یابد. همیشه مهم است که زنان باردار با پزشک خود مشورت کرده و برنامه مدیریت دقیقی را دنبال کنند تا به سلامت خود و نوزاد خود اهمیت بدهند.
سخن پایانی
در پایان، لازم است به اهمیت پیشگیری، تشخیص زودهنگام، و مدیریت صحیح دیابت اشاره کنیم. دیابت یک بیماری مزمن و جدی است که با تاثیرات گسترده بر سلامت فیزیکی و روانی فرد همراه است. با توجه به افزایش سبک زندگی نامناسب و عوامل وراثتی، آگاهی از این بیماری و اقدامات اجتنابی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است.
سلامتی قلبی، حفظ وزن مناسب، فعالیت بدنی منظم، و تغذیه سالم تأثیرات مثبتی در کنترل دیابت دارند. همچنین، افزایش سطح آگاهی در جامعه و ایجاد فرهنگ سلامت می‌تواند به پیشگیری و مدیریت بهتر این بیماری کمک کند. پیشنهاد می‌شود که افراد مبتلا به دیابت یا در معرض خطر قرار گرفته، از پزشک خود برنامه‌های درمانی و سبک غذایی مناسبی را دریافت کنند. همچنین، افزایش آگاهی در جامعه و حمایت از تحقیقات در زمینه دیابت می‌تواند به بهبود وضعیت افراد مبتلا و جلوگیری از بروز این بیماری کمک کند. درک دقیق‌تر از علل، انواع، و مدیریت دیابت نقش مهمی در بهبود سلامت جامعه دارد. تلاش برای ترویج سلامت و پیشگیری از افزایش انتشار قند می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد و کاهش هزینه‌های سلامت عمومی منجر شود.
سلامت باشید.
