درمانگاه شبانه‌روزي عمومی و تخصصي فاضل با هدف ارتقاي سلامت مردم منطقه شمال شهر اصفهان در سال 1395 به صورت خیریه فعاليت خود را آغاز نموده است.
نابینایی
نابینایی به حالتی اطلاق می‌شود که در آن شخص قادر به دیدن نیست و ممکن است به صورت کامل (از دست دادن کامل بینایی) یا جزئی (کاهش شدید بینایی) باشد.
دلایل نابینایی
می‌توانند بسیار متنوع باشند و شامل عوامل مختلفی از جمله بیماری‌ها، آسیب‌ها، اختلالات ژنتیکی و مشکلات محیطی هستند. در ادامه به برخی از این علل اشاره می‌کنم:
بیماری‌ها:
- آب مروارید (Cataracts): کدر شدن عدسی چشم که معمولاً با افزایش سن رخ می‌دهد.
- آب سیاه (Glaucoma): افزایش فشار داخل چشم که می‌تواند به عصب بینایی آسیب برساند.
- دژنراسیون ماکولا (Macular Degeneration): آسیب به ماکولا، بخشی از شبکیه که برای دید دقیق ضروری است.
- رتینوپاتی دیابتی: آسیب به رگ‌های خونی شبکیه که ناشی از دیابت است.
- عفونت‌های چشمی: عفونت‌هایی مانند تراخم .
صدمات چشمی:
- آسیب‌های فیزیکی: مانند ضربه مستقیم به چشم یا سوختگی‌های شیمیایی.
- جراحی‌های ناموفق: برخی از جراحی‌های چشم ممکن است به مشکلات بینایی منجر شوند.
اختلالات ژنتیکی:
- رتینیت پیگمانتوزا (Retinitis Pigmentosa): یک بیماری ارثی که منجر به تحلیل شبکیه و کاهش تدریجی بینایی می‌شود.
- نوروپاتی‌های ارثی: برخی از اختلالات عصبی ارثی که عصب بینایی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
مشکلات عصبی:
- آسیب به عصب بینایی: مانند نوروپاتی بینایی.
- آسیب به مغز: ضربه‌های مغزی یا سکته‌های مغزی که مراکز بینایی مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
عوامل محیطی:
- کمبود مواد مغذی: مانند کمبود ویتامین A که می‌تواند منجر به شب‌کوری و در موارد شدیدتر به مشکلات بینایی شود.
- قرار گرفتن در معرض نور مضر: مانند نور ماوراء بنفش بدون محافظت مناسب.
سایر عوامل:
- بیماریهای سیستمیک: مانند دیابت و فشار خون بالا که می‌توانند بر سلامت چشم تأثیر بگذارند.
- عوامل شغلی و محیطی: مانند مواجهه با مواد شیمیایی یا شرایط نوری نامناسب در محیط کار.
پیشگیری و درمان:
- مراقبت‌های منظم چشمی: انجام معاینات دوره‌ای توسط چشم‌پزشک.
- تغذیه مناسب: مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی.
- محافظت از چشم‌ها: استفاده از عینک‌های محافظ در مقابل نور خورشید و در محیط‌های خطرناک.
- درمان بیماریهای زمینه‌ای: کنترل بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون.
علائم
- از دست دادن کامل بینایی: ناتوانی در دیدن اشیاء یا نور.
- کاهش شدید بینایی: دید بسیار ضعیف که با استفاده از عینک یا لنز هم بهبود نمی‌یابد.
- تار شدن دید: دید غیر واضح و مبهم.
- دید تونلی: از دست دادن دید محیطی و حفظ دید مرکزی.
- دید نقطه‌ای: مشاهده نقاط سیاه یا خالی در میدان دید.
- حساسیت به نور: درد یا ناراحتی شدید در مقابل نور روشن.
- دیدن هاله‌ها یا نورهای چشمک‌زن: مشاهده هاله‌های نورانی یا نورهای چشمک‌زن.
- آب مروارید:
- دید تار و مه‌آلود.
- مشکلات در دیدن رنگ‌ها و درخشش نور.
- دو بینی در یک چشم.
- آب سیاه:
- از دست دادن تدریجی دید محیطی (دید تونلی).
- درد چشم و سر.
- قرمزی چشم.
- دژنراسیون ماکولا:
- از دست دادن دید مرکزی.
- دید موج‌دار یا خطوط کج.
- مشکلات در تشخیص چهره‌ها.
- رتینوپاتی دیابتی:
- دید نقاط سیاه یا سفید در میدان دید.
- دید تار.
- مشکلات در دید در شب.
- رتینیت پیگمانتوزا:
- از دست دادن دید محیطی.
- مشکلات در دید در شب.
- دید تونلی.
- نوروپاتی‌های بینایی:
- کاهش تدریجی یا ناگهانی بینایی.
- تغییر در دید رنگ.
- درد در حرکت چشم.
علائم همراه :
- سردرد: به ویژه در شرایطی که فشار داخل چشم افزایش می‌یابد.
- حالت تهوع و استفراغ: در مواردی مانند آب سیاه حاد.
- تغییرات رفتاری: مانند افزایش اضطراب و افسردگی به دلیل از دست دادن بینایی.
نکات پیشگیرانه و مراجعه به پزشک:
- معاینات دوره‌ای: مراجعه منظم به چشم‌پزشک برای بررسی سلامت چشم.
- مراقبت از چشم‌ها: استفاده از عینک‌های محافظ در مقابل نور خورشید و در محیط‌های خطرناک.
- تغذیه مناسب: مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی.
- درمان بیماریهای زمینه‌ای: کنترل دیابت، فشار خون و سایر بیماریهای سیستمیک که ممکن است بر سلامت چشم تأثیر بگذارند.
تشخیص و درمان
به نوع، شدت و علت آن بستگی دارد.
تشخیص
- معاینات چشمی:
- افتالموسکوپی: بررسی شبکیه و عصب بینایی با استفاده از ابزار افتالموسکوپ.
- اسلیت لمپ: بررسی ساختارهای جلویی چشم مانند قرنیه، عنبیه و عدسی.
- تونوگرافی: اندازه‌گیری فشار داخل چشم برای تشخیص آب سیاه.
- تست‌های بینایی:
- آزمون حدت بینایی: بررسی قدرت دیدن جزئیات با استفاده از جداول چشم‌پزشکی.
- آزمون میدان دید: ارزیابی دید محیطی برای تشخیص مشکلات مرتبط با شبکیه و عصب بینایی.
- تصویربرداری:
- تصویربرداری با توموگرافی نوری (OCT): بررسی ساختارهای شبکیه به صورت دقیق.
- آنژیوگرافی فلورسنسی: بررسی رگ‌های خونی شبکیه با تزریق ماده رنگی.
- آزمایشات ژنتیکی:
- بررسی برای تشخیص اختلالات ژنتیکی مرتبط با مشکلات مادرزادی.
درمان
- دارودرمانی:
- قطره‌های چشمی: برای کاهش فشار داخل چشم در بیماری آب سیاه.
- داروهای ضد ویروسی یا ضد باکتریایی: برای درمان عفونت‌های چشمی.
- جراحی:
- جراحی آب مروارید: جایگزینی عدسی کدر با یک عدسی مصنوعی.
- جراحی آب سیاه: برای کاهش فشار داخل چشم و جلوگیری از آسیب بیشتر به عصب بینایی.
- جراحی رتینوپاتی دیابتی: لیزر درمانی برای کنترل رشد غیرطبیعی رگ‌های خونی شبکیه.
- پیوند قرنیه: جایگزینی قرنیه آسیب دیده با قرنیه اهدا شده.
- استفاده از وسایل کمکی:
- عینک‌ها و لنزها: برای تصحیح مشکلات بینایی.
- وسایل بزرگ‌نمایی: مانند ذره‌بین‌ها و دستگاه‌های بزرگ‌نمایی الکترونیکی.
- وسایل کمک حرکتی: مانند عصاهای سفید و سگ‌های راهنما.
- تکنولوژی‌های نوین:
- ایمپلنت‌های شبکیه: دستگاه‌های الکترونیکی که به بازگرداندن بخشی از دید کمک می‌کنند.
- عینک‌های واقعیت افزوده: برای بهبود توانایی دیدن در برخی موارد خاص.
- توانبخشی و آموزش:
- آموزش‌های ویژه: برای کمک به افراد نابینا در استفاده از حواس دیگر و تکنولوژی‌های کمکی.
- برنامه‌های توانبخشی بینایی: برای بهبود مهارت‌های زندگی روزمره و استقلال.
- پشتیبانی روانی و اجتماعی:
- مشاوره روانی: برای کمک به افراد و خانواده‌ها در مقابله با چالش‌های روانی و اجتماعی مرتبط با مشکلات .
- گروه‌های حمایت: برای ارائه پشتیبانی و تبادل تجربیات بین افراد نابینا و کم‌بینا.
پیشگیری
- مراقبت‌های منظم چشمی: انجام معاینات دوره‌ای توسط چشم‌پزشک.
- تغذیه مناسب: مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی.
- محافظت از چشم‌ها: استفاده از عینک‌های محافظ در مقابل نور خورشید و در محیط‌های خطرناک.
- کنترل بیماریهای زمینه‌ای: مانند دیابت و فشار خون.
تشخیص و درمان به موقع می‌تواند از پیشرفت بسیاری از مشکلات بینایی جلوگیری کند و کیفیت زندگی افراد را بهبود بخشد.
سلامت باشید.
