ناخنک چشم
“ناخنک چشم” یا به طور علمی “پینگکولا” (Pinguecula) یک ضایعه زرد رنگ و خوشخیم است که بر روی ملتحمه (سفیدی چشم) و نزدیک قرنیه تشکیل میشود. این ضایعه معمولاً بیضرر است و بیشتر در افرادی دیده میشود که زمان زیادی را در فضای باز میگذرانند و در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید قرار دارند. در ادامه به جزئیات بیشتری در مورد این ضایعه میپردازیم:
علل ایجاد ناخنک چشم
ایجاد ناخنک چشم (پینگکولا) معمولاً به دلیل ترکیبی از عوامل محیطی و فردی رخ میدهد. در زیر به مهمترین علل ایجاد این ضایعه اشاره میکنیم:
۱. قرار گرفتن در معرض نور خورشید (اشعه ماوراء بنفش)
- اشعه ماوراء بنفش (UV): یکی از اصلیترین عوامل ایجاد ناخنک چشم است. افرادی که زمان زیادی را در فضای باز و زیر نور خورشید میگذرانند، بیشتر در معرض خطر این ضایعه هستند. اشعه UV میتواند باعث تحریک و آسیب به سلولهای ملتحمه چشم شود و منجر به ایجاد پینگکولا شود.
۲. عوامل محیطی
- باد: قرار گرفتن در معرض باد شدید میتواند به خشک شدن چشمها و تحریک ملتحمه کمک کند.
- گرد و غبار: ذرات گرد و غبار میتوانند وارد چشم شوند و باعث تحریک و التهاب شوند.
- آلودگی هوا: آلودگیهای محیطی نیز میتوانند به تحریک چشمها کمک کنند و احتمال ایجاد پینگکولا را افزایش دهند.
۳. خشکی چشم
- خشکی مزمن چشم: عدم تولید کافی اشک یا تبخیر سریع اشک میتواند باعث خشکی و تحریک ملتحمه چشم شود، که این امر به نوبه خود میتواند به تشکیل ناخنک منجر شود.
۴. سن
- پیری: احتمال بروز پینگکولا با افزایش سن بیشتر میشود. این احتمالاً به دلیل تجمع آسیبهای محیطی و نازک شدن ملتحمه چشم در طول زمان است.
۵. تحریک مزمن
- استفاده مکرر از لنزهای تماسی: لنزهای تماسی میتوانند باعث تحریک مزمن چشم شوند.
- کار در محیطهای باز: افرادی که به دلیل شغل یا فعالیتهای روزانهشان در محیطهای باز فعالیت میکنند، بیشتر در معرض خطر هستند.
۶. سابقه خانوادگی
- ژنتیک: اگر در خانواده شما سابقه پینگکولا وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به این ضایعه بیشتر است.
پیشگیری
برای کاهش خطر ایجاد ناخنک چشم، میتوانید اقداماتی مانند استفاده از عینک آفتابی با فیلتر UV، محافظت از چشمها در برابر باد و گرد و غبار، و استفاده از قطرههای چشمی مرطوبکننده برای کاهش خشکی چشم را انجام دهید. اگر علائم ناخنک چشم را تجربه میکنید، بهتر است با یک متخصص چشمپزشک مشورت کنید.
علائم
ناخنک چشم (پینگکولا) معمولاً علائم خاصی دارد که میتواند از یک فرد به فرد دیگر متفاوت باشد. در زیر به شایعترین علائم این ضایعه اشاره میکنیم:
ظاهری
- ضایعه زرد یا سفید رنگ: این ضایعه معمولاً در سمت بینی چشم و بر روی ملتحمه (سفیدی چشم) نزدیک به قرنیه ظاهر میشود.
- ضخیم شدن ملتحمه: پینگکولا باعث ضخیم شدن ناحیهای از ملتحمه میشود که ممکن است به صورت یک برآمدگی کوچک و نرم دیده شود.
ناراحتی
- احساس جسم خارجی: بسیاری از افراد احساس میکنند که چیزی در چشمشان وجود دارد.
- خشکی چشم: خشکی و احساس خشکی در چشم یکی از علائم رایج است.
- خارش و سوزش: این علائم میتواند به دلیل تحریک ملتحمه توسط پینگکولا رخ دهد.
- قرمزی چشم: در مواردی که پینگکولا تحریک یا ملتهب شود، قرمزی چشم نیز ممکن است رخ دهد.
- آبریزش چشم: در برخی موارد، به خصوص زمانی که چشم تحریک میشود، ممکن است آبریزش چشم رخ دهد.
شدیدتر
در موارد نادر، پینگکولا میتواند منجر به مشکلات جدیتری شود:
- التهاب شدید (پینگکولیت): در برخی موارد، پینگکولا ممکن است ملتهب شود که به این حالت پینگکولیت گفته میشود و با درد، قرمزی و تورم همراه است.
- تأثیر بر بینایی: اگر پینگکولا به قدری بزرگ شود که به قرنیه برسد یا نزدیک آن باشد، ممکن است به مشکلات بینایی منجر شود.
زمان مراجعه به پزشک
اگر علائم زیر را تجربه میکنید، بهتر است به یک متخصص چشمپزشک مراجعه کنید:
- تحریک شدید و مداوم چشم
- درد یا ناراحتی شدید
- تغییرات ناگهانی در بینایی
- قرمزی و التهاب شدید چشم
پینگکولا معمولاً بیضرر است و به ندرت نیاز به درمان جراحی دارد. با این حال، استفاده از عینکهای آفتابی با فیلتر UV و قطرههای مرطوبکننده میتواند به کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند.
درمان
درمان ناخنک چشم (پینگکولا) بسته به شدت علائم و میزان ناراحتی بیمار متفاوت است. در بیشتر موارد، این ضایعه بیضرر است و نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، اگر علائم ناخنک چشم موجب ناراحتی شدید شود یا به بینایی آسیب برساند، میتوان از روشهای درمانی مختلفی استفاده کرد. در زیر به برخی از روشهای رایج درمان ناخنک چشم اشاره میکنیم:
درمانهای محافظهکارانه
- قطرههای چشمی مرطوبکننده:
- اشک مصنوعی: این قطرهها میتوانند به کاهش خشکی و احساس جسم خارجی در چشم کمک کنند.
- قطرههای چشمی ضد التهاب: در مواردی که التهاب و قرمزی چشم وجود دارد، ممکن است پزشک قطرههای ضد التهاب غیراستروئیدی یا استروئیدی تجویز کند.
- استفاده از عینکهای آفتابی:
- عینکهای آفتابی با فیلتر UV: این عینکها میتوانند از چشمها در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت کرده و از تشدید علائم جلوگیری کنند.
- محافظت از چشمها در برابر عوامل محیطی:
- عینکهای محافظ: استفاده از عینکهای محافظ در محیطهای بادخیز، گرد و غباری یا خشک میتواند به کاهش تحریک چشمها کمک کند.
درمانهای پزشکی
- قطرههای چشمی استروئیدی:
- استروئیدهای موضعی: در مواردی که پینگکولا ملتهب و دردناک است، ممکن است پزشک قطرههای استروئیدی تجویز کند. این قطرهها باید تحت نظر پزشک و به مدت محدود استفاده شوند.
- پمادهای چشمی:
- پمادهای چشمی: در برخی موارد، پمادهای چشمی میتوانند به کاهش التهاب و تحریک کمک کنند.
درمان جراحی
- برداشتن جراحی:
- برداشتن پینگکولا: در موارد نادر و زمانی که پینگکولا باعث مشکلات جدی مانند اختلال در بینایی یا ناراحتی شدید شود، پزشک ممکن است جراحی برای برداشتن پینگکولا را توصیه کند.
- مراقبتهای پس از جراحی: پس از جراحی، استفاده از قطرههای آنتیبیوتیک و ضد التهاب ضروری است تا از عفونت و التهاب جلوگیری شود.
تغییرات در سبک زندگی
- اجتناب از عوامل تحریککننده:
- محیطهای خشک و گرد و غباری: سعی کنید از قرار گرفتن در محیطهای خشک و گرد و غباری خودداری کنید یا از تجهیزات حفاظتی استفاده کنید.
- استفاده از دستگاههای مرطوبکننده هوا:
- مرطوبکنندهها: استفاده از دستگاههای مرطوبکننده در محیطهای خشک میتواند به کاهش خشکی چشمها کمک کند.
مراجعه به متخصص چشمپزشک
- معاینات منظم: در صورت تجربه علائم ناخنک چشم یا داشتن نگرانیهایی در مورد آن، مراجعه به یک متخصص چشمپزشک برای ارزیابی و مشاوره ضروری است.
با رعایت این توصیهها و در صورت لزوم، تحت نظر پزشک بودن، میتوانید علائم ناخنک چشم را مدیریت کنید و از پیشرفت آن جلوگیری نمایید.
پیشگیری
-
پیشگیری از ناخنک چشم (پینگکولا) شامل رعایت اقداماتی برای محافظت از چشمها در برابر عوامل محیطی و ایجاد شرایطی است که احتمال بروز این ضایعه را کاهش میدهند. در زیر به مهمترین روشهای پیشگیری اشاره شده است:
۱. محافظت از چشمها در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV)
- استفاده از عینک آفتابی با فیلتر UV: هنگام بیرون رفتن در روزهای آفتابی، از عینکهای آفتابی که ۱۰۰% اشعه ماوراء بنفش (UV) را فیلتر میکنند، استفاده کنید.
- کلاههای لبهدار: استفاده از کلاههای لبهدار میتواند به کاهش میزان نور مستقیم خورشید به چشمها کمک کند.
۲. کاهش تماس با عوامل تحریککننده
- اجتناب از باد و گرد و غبار: در محیطهای بادخیز یا گرد و غباری، از عینکهای محافظ یا عینکهای ورزشی استفاده کنید.
- محافظت در برابر آلودگی هوا: در صورت قرار گرفتن در محیطهای آلوده، سعی کنید از تجهیزات محافظتی برای چشمها استفاده کنید.
۳. مرطوب نگه داشتن چشمها
- استفاده از قطرههای مرطوبکننده (اشک مصنوعی): در صورت احساس خشکی در چشمها، از قطرههای مرطوبکننده استفاده کنید.
- استفاده از دستگاههای مرطوبکننده هوا: در محیطهای خشک، استفاده از دستگاههای مرطوبکننده هوا میتواند به مرطوب نگه داشتن چشمها کمک کند.
۴. تغییرات در سبک زندگی
- پرهیز از عوامل محیطی آسیبزا: سعی کنید زمان کمتری را در محیطهای خشک، گرد و غباری یا بادخیز سپری کنید.
- استراحت دادن به چشمها: اگر به مدت طولانی از کامپیوتر یا دستگاههای دیجیتال استفاده میکنید، به چشمهای خود استراحت دهید و هر ۲۰ دقیقه یک بار به نقطهای دور نگاه کنید.
۵. استفاده از عینکهای محافظ
- عینکهای ورزشی: در هنگام انجام فعالیتهای ورزشی، به ویژه در فضای باز، از عینکهای محافظ استفاده کنید تا از چشمها در برابر آسیبهای محیطی محافظت کنید.
۶. تغذیه سالم
- مصرف غذاهای غنی از ویتامینها و مواد مغذی: مصرف غذاهای غنی از ویتامین A، C و E و مواد معدنی مانند روی و اسیدهای چرب امگا-۳ میتواند به حفظ سلامت چشمها کمک کند.
۷. معاینات منظم چشمپزشکی
- معاینات دورهای: به طور منظم به متخصص چشمپزشک مراجعه کنید تا سلامت چشمهایتان بررسی شود و در صورت بروز هرگونه مشکل، زودتر تشخیص داده و درمان شود.
۸. آگاهی و آموزش
- آگاهی از خطرات: آگاهی از خطرات و عوامل مؤثر در بروز ناخنک چشم میتواند به پیشگیری از آن کمک کند.
با رعایت این توصیهها و مراقبت مناسب از چشمها، میتوانید خطر بروز ناخنک چشم را کاهش دهید و از سلامت چشمان خود محافظت کنید