واکسن هپاتیت

واکسن هپاتیت برای جلوگیری از ابتلا به ویروس‌های هپاتیت A و B استفاده می‌شود. دو نوع اصلی واکسن هپاتیت به نام‌های واکسن هپاتیت A و B وجود دارد. این واکسن عضلانی است و بعد از تزریق ممکن است عوارضی مانند سوزش، درد موقت و تب بالا داشته‌باشد.

۱.واکسن هپاتیت A:

– این واکسن جلوگیری از ابتلا به هپاتیت A (HAV) را ایجاد می‌کند. می‌تواند به شدت کمک کند تا افراد در معرض خطر ابتلا به هپاتیت A محافظت شوند.  معمولاً به صورت دوره‌های تزریقی تجویز می‌شود. مهمترین نکات عبارتند از:

• زمان تزریق:
  –  عمدتاً به افرادی که به مناطق با ریسک بالای ابتلا به هپاتیت A سفر می‌کنند یا در معرض خطر این عفونت قرار دارند تجویز می‌شود. همچنین،  ممکن است به نوزادان در برخی از کشورها تجویز شود.
•  گروه‌های خطر:
  – افرادی که در معرض خطر ابتلا به این عفونت قرار دارند، شامل افراد سفرکننده به مناطق با شرایط بهداشت نامناسب، کودکان در مناطق با ابتلا بالا، و افرادی که با آب و غذای آلوده در تماس هستند، از این واکسن بهره‌مند می‌شوند.

•  تعداد دوره‌ها:

  – تعداد دوره‌های واکسن ممکن است بسته به نوع و مصرف آن در شرایط مختلف متغیر باشد. اما به طور کلی:

• دوره‌های اولیه:
  – برخی از افراد به یک یا دو دوره در دوران ابتدایی نیاز دارند. این دوره‌های اولیه معمولاً در فواصل زمانی خاص (به عنوان مثال، ۶ ماه) انجام می‌شوند.
• دوره تقویتی:– برخی از افراد ممکن است نیاز به دوره تقویتی داشته باشند. این دوره تقویتی به منظور تقویت ایمنی و تداوم محافظت در طولانی‌مدت انجام می‌شود.

پزشک بر اساس وضعیت سلامتی  و تاریخچه واکسیناسیون تعیین می‌کند که چند دوره مناسب است. همچنین، در مناطق خاصی که ابتلا به این بیماری رایج است، ممکن است دوره‌های واکسناسیون متفاوت باشند.

•  مدت اثربخشی:
  – مدت اثربخشی ممکن است متغیر باشد و بسته به عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های فردی، نوع واکسن استفاده شده، و شرایط زیستی مختلف باشد. با این حال، به طور عمومی می‌توان گفت که:

         – معمولاً اثربخشی بالایی در طی دوره اولیه دارد. افراد بعد از تزریق دوره‌های اولیه به مدت معینی محافظت می‌شوندو در بعضی از افراد نیاز به دوره تقویتی است تا ایمنی خود را تقویت کنند و محافظت را در طولانی‌مدت حفظ کنند.

•  مؤثریت در پیشگیری از بیماری:
  – استفاده از واکسن به شدت کمک کند تا ابتلا به این بیماری و عفونت‌های مرتبط با آن در جامعه کاهش یابد. در برخی از کشورها جزو واکسن‌های اجباری برای کودکان است.

 تاثیرات واکسن هپاتیت A عبارتند از:

• تقویت سیستم ایمنی:

  – با فراهم کردن آنتی‌بادی‌های مخصوص به ویروس، سیستم ایمنی فرد را تقویت می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها به افراد محافظت از ابتلا به ویروس و ابتلا به بیماری را فراهم می‌کنند.

• کاهش خطر انتقال ویروس:
  -باعث کاهش خطر انتقال ویروس از طریق آب و غذا می‌شود. افرادی که واکسن را دریافت کرده‌اند، در معرض خطر کمتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.
• کاهش ابتلا به بیماری:
  – افرادی که به موقع واکسینه می‌شوند، معمولاً دچار بیماری نمی‌شوند یا اگر ابتلا شوند، نسبت به افرادی که واکسینه نشده اند، علائم بیماری ممکن است خفیف‌تر باشد.
• کاهش ابتلا به عوارض جانبی:
  – به طور کلی ایمن و با کمترین عوارض جانبی اداره می‌شود و به افراد امکان می‌دهد بدون نگرانی از عوارض جانبی بیماری را پیشگیری کنند.

۲.واکسن هپاتیت B:

– این واکسن به منظور جلوگیری از ابتلا به هپاتیت B و کاهش خطر ابتلا به سرطان کبد و سایر عوارض جلوگیری می‌کند. عمدتاً به صورت دوره‌های تزریقی تجویز می‌شود. افرادی که در گروه‌های پر خطر مانند پرستاران، پزشکان، افراد با سوء مصرف مواد، و … قرار دارند، توصیه می‌شود از این واکسن استفاده کنند. مهمترین نکات در مورد واکسن هپاتیت B عبارتند:

• زمان تزریق:
  – زمان تزریق واکسن هپاتیت B ممکن است بسته به موارد مختلفی از جمله سن، وضعیت سلامتی، تاریخچه واکسیناسیون، و شرایط خاص شخص متغیر باشد. اما به طور کلی، زمان تزریق واکسن هپاتیت B به شرح زیر است:
• نوزادان:

– نوزادان معمولاً در مسترس زمانی که به دنیا می‌آیند، اولین دز واکسن هپاتیت B را دریافت می‌کنند. این دز اول معمولاً در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اولین زندگی انجام می‌شود. برخی افراد ممکن است به دوره‌های تقویتی این واکسن نیاز داشته باشند. این دوره‌های تقویتی به طور معمول براساس جدول زمانی خاصی توسط پزشک تعیین می‌شود.

• اقدامات اضطراری:

 

– در موارد خاص مانند مواجهه با خطر انتقال ویروس هپاتیت B، افراد ممکن است در زمان‌های خاصی واکسن هپاتیت B دریافت کنند.

پزشک بر اساس وضعیت خود و نیازهای بیمار تصمیم می‌گیرد که چه زمانی واکسن هپاتیت B را تجویز کند. اهمیت تزریق واکسن هپاتیت B به ویژه در نوزادان به دلیل حفاظت از آنها در برابر عفونت هپاتیت B و پیشگیری از بیماری‌های جدی آن از جمله سیروز کبد و سرطان کبد بسیار زیاد است.

• گروه‌های خطر:
  – افرادی که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت B قرار دارند، مانند پرستاران، پزشکان، افرادی با سوء مصرف مواد، و افرادی که با خون یا مایعات بدنی در تماس هستند، به ویژه از این واکسن بهره‌مند می‌شوند.</li></ul>

  • نوزادان از مادران مبتلا به هپاتیت B:

    – نوزادانی که از مادرانی به دنیا می‌آیند که مبتلا به هپاتیت B هستند یا حامل ویروس هستند.

  • افرادی که با خون مبتلا به هپاتیت B در تماس هستند:
    – افرادی که به طور مستقیم با خون یا سایر مایعات بدنی افراد مبتلا به هپاتیت B در تماس هستند، مانند پرستاران و کادر درمانی.
  • افرادی که از سرنوشت مشترک (شیرینگ) با افراد مبتلا به هپاتیت B استفاده می‌کنند:– افرادی که از سرنوشت مشترک با افراد مبتلا به هپاتیت B استفاده می‌کنند، مانند افرادی که سرنوشت مشترک از امکانات بهداشتی مانند تیغ‌ها، سوزن‌ها و ظروف استفاده مشترک دارند.

  • اعضای خانواده مبتلا به هپاتیت B:

    – افرادی که با اعضای خانواده‌ای که مبتلا به هپاتیت B هستند، در تماس هستند.

  • افراد با تاریخچه سفر به مناطق با شیوع هپاتیت B بالا:
    – افرادی که به مناطقی سفر می‌کنند که هپاتیت B در آنجا رایج است.

  • افراد با تاریخچه مصرف مواد مخدر:

    – افرادی که مواد مخدر به روش‌هایی مانند سوزن‌گذاری مشترک مصرف کرده‌اند.

  • افراد با عملیات خطرناک متعدد:
    – افرادی که در حوزه‌های خطرناک مانند عملیات خونریزی و امکان انتقال خون در معرض خطر قرار دارند.

  • تعداد دوره‌ها:

    – تعداد دوره‌های واکسن هپاتیت B بسته به نوع واکسن استفاده شده و همچنین وضعیت افراد مختلف متغیر است. به طور کلی، دوره‌های واکسیناسیون هپاتیت B شامل دزهای اولیه و در بعضی موارد دوره‌های تقویتی می‌شود. این تعداد ممکن است بسته به استانداردها و توصیه‌های بهداشتی مختلف در هر منطقه یا کشور متغیر باشد. اما یک الگوی معمول در واکسیناسیون هپاتیت B به شکل زیر است:

  • دز اول:

  دوره واکسیناسیون هپاتیت B با تزریق دز اول شروع می‌شود. این دز معمولاً در زمان اولین روزهای زندگی یا به‌طور پایه در نوزادان تزریق می‌شود.

  • دوره تقویتی (اختیاری):

  بعضی افراد برای تقویت ایمنی خود ممکن است نیاز به دوره‌های تقویتی داشته باشند. این دوره‌های تقویتی ممکن است در ماه‌ها یا سال‌های بعد از دز اول تزریق شوند.

  • مدت اثربخشی:

          – اثربخشی واکسن هپاتیت B متغیر بوده و به عوامل مختلفی از جمله وضعیت سلامتی فرد، تعداد دوره‌های واکسیناسیون، و تاریخچه ایمنی افراد بستگی دارد. به طور کلی، می‌توان گفت:واکسن هپاتیت B معمولاً به مدت طولانی اثربخشی دارد و محافظت را در برابر ابتلا به ویروس هپاتیت B افزایش می‌دهد.

• مؤثریت در پیشگیری از سرطان کبد:

  – استفاده از واکسن هپاتیت B به مدت طولانی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کبد (ناشی از هپاتیت B) را به شدت کاهش دهد.

واکسن هپاتیت B از لحاظ امنیتی معمولاً خوب تحت پوشش قرار گرفته و اغلب به عنوان بخشی از برنامه‌های واکسیناسیون کودکان در بسیاری از کشورها جزء واکسن‌های اجباری است.

مهمترین نکات:

سن هپاتیت A و B معمولاً به کودکان و نوزادان نیز تجویز می‌شود.
– برخی از کشورها در برنامه‌های تحصیلی واکسیناسیون این واکسن‌ها را جزو واکسن‌های اجباری برای کودکان قرار داده‌اند.
– مداومت در تزریق دوره‌های واکسن و ارعاب از ادامه تجویز آنها می‌تواند موثریت بالاتری داشته باشد.

برای دریافت اطلاعات دقیقتر و مشاوره در مورد مدت اثربخشی واکسن هپاتیت ، بهتر است پزشک شما با بررسی وضعیت سلامتی و تاریخچه واکسیناسیون شما، بهترین راهنمایی را ارائه خواهد کرد.

سلامت باشید.

شاید این مطلب برای شما مفید باشد