طب اسلامی پزشکی
طب اسلامی پزشکی مجموعهای از دانشها و اصول پزشکی است که در طول تاریخ توسط پزشکان و دانشمندان اسلامی توسعه یافته و بر پایه اصول دینی و نظریات پزشکی از جمله آنچه در قرآن و سنت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) بنا شده است اشاره دارد.
در طب اسلامی، توجه به ترکیبی از دانشهای پزشکی مدرن و نظریات سنتی و دینی معمول است. این شامل درمانهای گیاهی، داروهای طبیعی، رژیم غذایی، توصیههای لیاقتبخشی، توصیههای تربیتی و روشهای روحانی درمانی میشود. بنیانهای طب اسلامی شامل اصولی مانند حفظ سلامتی، پیشگیری از بیماری، درمان بیماریها و بهبود روحیه افراد است. اصول و رویکردهای اسلامی به عنوان یک مکمل میتوانند درمانها و راهکارهای پزشکی مدرن را تقویت کنند و در بهبود سلامتی افراد مؤثر باشند.
تفاوت طب اسلامی و ایرانی
هر دو دستهای از سنتهای پزشکی هستند که در طول تاریخ توسعه یافتهاند، اما تفاوتهای مهمی در مفاهیم، رویکردهای آنها وجود دارد شامل:
۱. منشأ و تاریخچه:
طب اسلامی مبتنی بر اصول اسلامی و نظریات دینی اسلام است و از قرآن و سنت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) الهام میگیرد.
طب ایرانی معمولاً با تاریخچه و فرهنگ پزشکی ایران باستان و همچنین دیگر فرهنگهای ایرانی مانند فرهنگ عربی، یونانی و هندی ارتباط دارد.
۲. رویکردها و روشها:
از نظر رویکردها، طب اسلامی بر ترکیبی از دانشهای پزشکی مدرن و سنتی و نظریات دینی معمول است. این شامل درمانهای گیاهی، رژیم غذایی، توصیههای لیاقتبخشی و روشهای روحانی درمانی میشود.
طب سنتی ایران بر پایه نظریات فرهنگی و آیینی ایران باستان استوار است و معمولاً از درمانهای گیاهی، طب سنتی، و تمرینات تنفسی و حرکات انرژی مانند یوگا و تای چی بهره میبرد.
۳. تأثیرات فرهنگی:
تأثیرات اسلامی در طب اسلامی بسیار قابل توجه است و اصول و ارزشهای دینی به عنوان راهنمایی در درمانها و روشهای پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند. تأثیرات فرهنگی ایران باستان و همچنین تأثیرات دیگر فرهنگهایی مانند یونان باستان و هند در طب ایرانی بسیار واضح است. اما به مرور زمان با ترکیبی از عناصر سنتی و مدرن، اصول دینی و علمی پیشرفت یافتهاند.
طب اسلامی در ایران
طب اسلامی به عنوان یکی از مهمترین و رایجترین روشهای درمانی بوده است. این پدیده به میانههای قرون وسطی آغاز میشود و تا دورههای بعدی ادامه پیدا میکند. در زمانی که ایران بخشی از خلافت اسلامی بود، طب اسلامی از جانب پزشکان مشهوری مانند ابوعلی سینا (افزودنی)، مشروط الدین شیرازی و رازی (رازی) رشد و توسعه یافت. در دوران ایلخانیان و تلاشهای پزشکان اسلامی و مسلمانان، مراکز تحصیلی و درمانی مهمی شامل مرکزهایی مانند بیمارستانها و دانشگاههایی مانند دانشگاه گیلان و دانشگاه بوعلی سینا در همدان بود.
این مراکز تأثیر بسزایی در انتقال دانش طب اسلامی به نسلهای بعدی داشتند. بیمارستان بزرگ جی ایوانگری از مؤسسات تحصیلی و درمانی دوران صفوی از مهمترین مراکز آن دوران بود. با پیشرفت علم و فناوری، طب اسلامی جای خود را به پزشکی مدرن و علمی داده ، اما هنوز هم برخی از عناصر و اصول طب اسلامی در محیط پزشکی ایران برخورداری دارند و مراکز درمانی و مراکز آموزشی به این اصول توجه میکنند.
سلامت باشید.