درمانگاه شبانه‌روزي عمومی و تخصصي فاضل با هدف ارتقاي سلامت مردم منطقه شمال شهر اصفهان در سال 1395 به صورت خیریه فعاليت خود را آغاز نموده است.
وظایف ماما
وظایف ماماها بسیار گسترده و متنوع است و از مراقبت‌های پیش از بارداری تا مراقبت‌های پس از زایمان، شامل مراقبت از مادر و نوزاد، تشویق به شیردهی، آموزش بهداشت، و ارائه مشاوره‌های بهداشتی و پزشکی برای زنان و خانواده‌ها می‌شود. در ادامه برخی از وظایف مهم ماماها را بررسی می‌کنیم:
مراقبت‌های پیش از بارداری:
یکی از مهمترین مراحل در مراقبت‌های بهداشتی زنان است که به افزایش احتمال باروری و کاهش مشکلات مرتبط با بارداری کمک می‌کند. این مراقبت‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
۱. مشاوره برنامه‌ریزی خانواده:
– ارائه اطلاعات و مشاوره در مورد روش‌های برنامه‌ریزی خانواده و روش‌های مناسب برای هر زوج.
۲. آزمایشات و ارزیابی‌های پزشکی:
– ارزیابی سلامت عمومی زن، انجام آزمایش‌های خون، ارزیابی وضعیت اندوکراین و سایر آزمایشات مرتبط با بارداری.
۳. مصرف مکمل‌های ویتامینی:
– توصیه در مورد مصرف مکمل‌های ویتامینی مانند اسید فولیک از قبل بارداری به منظور کاهش خطر ابتلا به بعضی از عیوب خلقی نوزاد.
۴. کنترل عوامل خطرساز:
– شناسایی و کنترل عوامل خطرساز مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل و مواد مخدر، و مشکلات پزشکی مزمن.
۵. تنظیم وزن و فعالیت بدنی:
– توصیه در مورد حفظ وزن سالم، انجام فعالیت‌های ورزشی مناسب و مراقبت از وضعیت فیزیکی قبل از بارداری.
۶. مشاوره و پشتیبانی روانی:
– ارائه مشاوره و پشتیبانی روانی به زنان و زوج‌ها در مورد اموری مانند استرس، اضطراب و تغییرات روانی مرتبط با بارداری.
۷. آمادگی روحی و روانی:
– آماده‌سازی روحی و روانی زنان و زوج‌ها برای مسئولیت‌ها و تغییراتی که با بارداری همراه است.
۸. مشاوره در مورد تغذیه سالم:
– ارائه راهنمایی در مورد تغذیه سالم، مصرف مواد غذایی غنی از مواد مغذی و جلوگیری از مصرف مواد غذایی ضررآور.
این مراقبت‌ها باعث می‌شود که زوج‌ها برای بارداری با شرایط بهتری آماده شوند و احتمال موفقیت در باروری و کاهش مشکلات مرتبط با بارداری را افزایش دهند.
مراقبت‌های دوران بارداری:
بسیار اساسی هستند و به حفظ سلامت مادر و نوزاد، کاهش خطرات و مشکلات مرتبط با بارداری، و ایجاد شرایطی ایده‌آل برای رشد و توسعه نوزاد کمک می‌کنند. این مراقبت‌ها به صورت منظم توسط ماما، پزشک یا سایر اعضای تیم بهداشتی ارائه می‌شوند و شامل موارد زیر می‌شوند:
۱. مراقبت‌های پزشکی منظم:
– برنامه‌ریزی و انجام معاینات و آزمایشات پزشکی منظم برای ارزیابی سلامت مادر و جنین.
۲. مراقبت‌های تغذیه‌ای:
– توصیه‌ها و راهنمایی‌هایی برای تغذیه مناسب مادر، شامل مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز.
۳. مراقبت‌های دندانپزشکی:
– ارائه مشاوره و درمان‌های دندانپزشکی مناسب، زیرا بارداری ممکن است باعث تغییرات در دهان و دندان‌ها شود.
۴. مراقبت‌های روانی و اجتماعی:
– پشتیبانی روانی و اجتماعی مادر برای مدیریت استرس و اضطراب مرتبط با بارداری و تغییراتی که با آن همراه است.
۵. مراقبت‌های فیزیکی:
– توصیه در مورد فعالیت‌های ورزشی مناسب برای سلامتی مادر و جنین، و توجه به استراحت کافی.
۶. آموزش‌های زایمان و مراقبت از نوزاد:
– ارائه آموزش‌هایی در مورد فرآیند زایمان، تنظیم تنفس و تغذیه نوزاد، و مراقبت‌های پس از زایمان.
۷. پیگیری موارد خاص:
– پیگیری و مراقبت موارد خاصی مانند بیماری‌های مزمن، عوارض دارویی، و سایر مشکلاتی که در دوران بارداری ممکن است پیش بیاید.
۸. آمادگی برای زایمان:
– آماده‌سازی مادر برای فرآیند زایمان، ارائه اطلاعات و آموزش‌های لازم در این زمینه.
مراقبت‌های دوران بارداری باید به صورت منظم و تحت نظارت پزشک یا متخصصان بهداشتی ارائه شوند و هدف آن‌ها حفظ و ارتقاء سلامت مادر و نوزاد در طول دوران بارداری است.
رهبری در زایمان:
از مهمترین وظایف ماما است که در طول فرآیند زایمان برای حمایت و راهنمایی مادران ارائه می‌شود. این وظیفه از طریق ایجاد محیطی امن و حمایتی برای مادر، ارائه آرامش و اعتماد به نفس، و بهبود تجربه زایمان برای مادران بدون مشکل انجام می‌شود. به طور کلی، رهبری در زایمان شامل موارد زیر می‌شود:
۱. ارزیابی مادر و نوزاد:
– ابتدا، ماما بررسی و ارزیابی وضعیت مادر و نوزاد را در زمان ورود به محل زایمان انجام می‌دهد.
۲. ارائه اطلاعات و آموزش:
– ماما به مادران در مورد فرآیند زایمان، نحوه تنفس، توانایی‌های جسمی و روانی در مقابل درد و تغییراتی که ممکن است رخ دهد، آموزش‌های لازم را ارائه می‌دهد.
۳. پشتیبانی روانی:
– در طول فرآیند زایمان، ماما به مادران حمایت روانی ارائه می‌دهد، از آن‌ها حرف می‌زند و اطمینان می‌دهد که همراه آن‌ها است.
۴. مدیریت درد:
– ماما نقش مهمی در مدیریت درد زایمان دارد، از جمله استفاده از روش‌های غیردارویی مانند تغییرات موقعیت، ماساژ، و تمرینات تنفسی.
۵. ارزیابی پیشرفت زایمان:
– ماما مداوم پیشرفت زایمان را ارزیابی می‌کند و در صورت لزوم اقدامات لازم برای ایجاد شرایطی مناسب‌تر برای زایمان انجام می‌دهد.
۶. هماهنگی با تیم پزشکی:
– ماما با سایر اعضای تیم بهداشتی مانند پزشکان و پرستاران هماهنگی می‌کند و اطلاعات لازم را با آن‌ها به اشتراک می‌گذارد.
۷. تسهیل در تصمیم‌گیری:
– ماما به مادران کمک می‌کند تا تصمیماتی مطمئن و مبتنی بر اطلاعات بگیرند و از آن‌ها حمایت می‌کند.
۸. آماده‌سازی برای پذیرش نوزاد:
– بعد از تولد نوزاد، ماما برای تسهیل در پذیرش و مراقبت از نوزاد اقدامات لازم را انجام می‌دهد.
همچنین، در مواردی که نیاز به مداخله پزشکی یا جراحی است، ماما مسئول ارائه حمایت و پشتیبانی روانی به مادران و خانواده‌ها می‌باشد.
مراقبت‌های پس از زایمان:
برای حفظ سلامت و بهبودی مادر و نوزاد بسیار حیاتی است. این مراقبت‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
۱. مراقبت‌های پزشکی پس از زایمان:
– ارزیابی و پیگیری سلامت مادر، شامل اندازه‌گیری فشار خون، بررسی سطح هورمون‌ها و ارزیابی زخمی شدن رحم.
۲. مراقبت‌های درد و دارویی:
– ارائه درمان‌های موثر برای کنترل درد و مشکلات مرتبط با زایمان مانند درد رحم و پارگی‌های تولیدی.
۳. پشتیبانی در شیردهی:
– ارائه مشاوره و پشتیبانی در زمینه شیردهی، اطمینان از تولید شیر کافی و راهنمایی در مواردی مانند تکنیک‌های شیردهی.
۴. مراقبت‌های پس از جراحی:
– در صورت انجام عمل جراحی، مراقبت‌های لازم برای پس از جراحی شامل مراقبت از جراحی و درمان بیماری‌های مرتبط.
۵. تغذیه و فعالیت بدنی:
– توصیه‌هایی در مورد تغذیه سالم و متناسب برای حفظ قدرت و انرژی مادر و ارائه راهنمایی‌هایی در مورد توسعه فعالیت بدنی.
۶. مشاوره‌های روانی و اجتماعی:
– پشتیبانی روانی و اجتماعی به مادر در مواجهه با تغییراتی که پس از زایمان رخ می‌دهد، از جمله تغییرات در سبک زندگی و تغییر نقش.
۷. مراقبت‌های نوزاد:
– مراقبت‌های لازم برای سلامت و رشد نوزاد، از جمله مراقبت از نوزاد در اولین ساعات و روزهای پس از تولد، ارائه واکسیناسیون‌ها و پیگیری موارد خاص.
۸. مراقبت از زخم‌ها و علائم جراحی:
– پیگیری و درمان زخم‌ها و علائم جراحی، اطمینان از بهبودی مناسب و جلوگیری از عفونت.
۹. پیگیری سلامتی عمومی:
– پیگیری و ارزیابی سلامت عمومی مادر، از جمله مانیتور کردن علائم غیرعادی مانند خونریزی یا درد شدید.
مراقبت‌های پس از زایمان با هدف بهبودی سریع و ارتقاء سلامت مادر و نوزاد ارائه می‌شوند و با توجه به شرایط فردی و عوامل مختلفی ممکن است متغیر باشند.
سلامت باشید.
